هم اکنون عضو شبکه تلگرام رجانیوز شوید
شنبه 6 ارديبهشت 1404 23:24 ساعت
شناسه خبر : 384551
رهبر معظم انقلاب اسلامی در مجلس عزاداری شهادت امام صادق (علیه‌السلام)، با اشاره به این احادیث، می‌فرمایند: «در دوران امام صادق (علیه‌السلام)، بر اساس مشیت الهی، تحولی بزرگ و قیامی به نفع اهل‌بیت (علیه‌السلام) پیش‌بینی شده بود.
گروه سیاست-رجانیوز: تاریخ پرشکوه اسلام و تاریخ پررنج و مظلوم شیعه، سرشار از درس‌ها و عبرت‌هایی است که می‌تواند چراغ راه مومنان و مسلمانان در راستای تحقق حاکمیت اسلامی و زمینه‌سازی برای ظهور حضرت حجت (علیه‌السلام) باشد. از جمله این درس‌ها، نوع نگرش و کنش مومنان در مواجهه با عواملی است که به شتاب‌زدگی زمینه‌ساز قیام «قائم آل محمد» می‌شوند، که در روایات متعدد به آن‌ها اشاره شده است. همانطور که از زبان روایات برمی‌آید، عنوان «قائم آل محمد» مختص حضرت حجت (علیه‌السلام) نیست و طبق همان روایات، این عنوان برای برخی از امامان دیگر نیز اطلاق شده است.
رهبر معظم انقلاب اسلامی در مجلس عزاداری شهادت امام صادق (علیه‌السلام)، با اشاره به این احادیث، می‌فرمایند: «در دوران امام صادق (علیه‌السلام)، بر اساس مشیت الهی، تحولی بزرگ و قیامی به نفع اهل‌بیت (علیه‌السلام) پیش‌بینی شده بود. اما بی‌اعتنایی مردم به دین و وقوع فاجعه کربلا، باعث شد تحقق این تحول تا هفتاد سال به تأخیر بیفتد. ایشان با استناد به فرمایش امام حسن مجتبی (علیه‌السلام) تأکید کردند که صلح آن حضرت تصمیمی موقت بود که باید در سال ۷۰ هجری نتیجه می‌داد، اما به دلیل انحراف مردم، این موعد به سال ۱۴۰ و دوران امام صادق (علیه‌السلام) منتقل شد.»
در حدیثی از کتاب شریف کافی آمده است: «عَن اَبی حَمزَةَ الثُّمالی بِسَنَدٍ عالٍ، قال: سَمِعْتُ اَبا جَعْفَرٍ (علیه‌السلام) می‌فرماید: ای ثابت! خداوند تبارک و تعالی زمان قیام را در سال هفتاد قرار داده بود، اما پس از شهادت حضرت حسین (علیه‌السلام) غضب الهی بر اهل زمین شدت گرفت و این امر تا سال ۱۴۰ هجری به تأخیر افتاد.»
این روایت که از امام باقر (علیه‌السلام) است، زمان قیام «قائم آل محمد» را مشخص می‌کند. بر اساس فرمایش امام باقر (علیه‌السلام)، مشیت الهی بر این بوده که قیام در سال ۷۰ هجری اتفاق بیفتد، اما وقوع فاجعه کربلا سبب شد تا خداوند بر اهل زمین غضب کند و قیام تا سال ۱۴۰ هجری به تأخیر بیفتد. سال ۱۴۰ هجری، دوران امامت امام صادق (علیه‌السلام) است. از این حدیث شریف و بیانات رهبر معظم انقلاب چنین استفاده می‌شود که طبق مشیت الهی، قیام در زمان امام صادق (علیه‌السلام) ممکن بوده، اما به دلایلی که بعداً به آن‌ها اشاره خواهد شد، به تأخیر افتاده است.
نکته مهم و قابل توجه این است که «قائم آل محمد» یک اسم عام است و نه یک اسم خاص؛ بنابراین حضرت ولی‌عصر (علیه‌السلام) قائم نهایی آل محمد (صلی‌الله‌علیه‌وآله) است. اما تمامی کسانی که از آل محمد در طول تاریخ قیام کردند، چه پیروزی به دست آوردند و چه نیاوردند، به نوعی قائم آل محمد بوده‌اند. روایات زیادی بیان می‌کنند که وقتی «قائم ما» قیام کند، کارهایی را انجام خواهد داد، اما در روزگار امام صادق (علیه‌السلام) نیز قرار بوده که قیام‌کننده آل محمد (صلى‌الله‌عليه‌وآله) او باشد.
در روایتی آمده است که وقتی در حضور امام باقر (علیه‌السلام) از «قائم آل محمد» سخن گفته می‌شود و از حضرت پرسیده می‌شود که او کیست، امام با نگاهی به امام صادق (علیه‌السلام) می‌فرمایند: «به نظر می‌آید که قائم آل محمد همین شخص است»، که نشان می‌دهد عنوان «قائم آل محمد» اسم خاص نیست.
از سوی دیگر، تلاش‌های امام سجاد و امام باقر (علیهما‌السلام) نیز در جهت آماده‌سازی فضای قیام اهل‌بیت بوده است و حضرت امام صادق (علیه‌السلام) نیز برای تحقق این امر نقشه‌هایی داشتند. حضرت امام صادق (علیه‌السلام) در نظر داشتند که پس از رحلت امام محمد باقر (علیه‌السلام)، کارها را سازمان‌دهی کرده و قیام علنی‌ای به راه بیندازند تا حکومت بنی‌امیه را که هر روز دستخوش تغییرات بود، سرنگون کنند. این قیام قرار بود از مناطق مختلف اسلامی مانند خراسان، ری، اصفهان، عراق، حجاز، مصر و مراکش نیروهایی را به مدینه فراخوانده و امام (علیه‌السلام) با لشکرکشی به شام، حکومت شام را سرنگون کرده و پرچم خلافت را به اهتزاز درآورد و حکومت پیغمبر (صلى‌الله‌عليه‌وآله) را احیا کند.
در بیانات فوق هم به امکانات و نقشه امام صادق (علیه‌السلام) اشاره شده و هم به موانع تحقق این امر تصریح گردیده است. امام صادق (علیه‌السلام) قصد داشت با استفاده از شبکه حزبی وسیعی که در سرزمین‌های اسلامی داشت، قیام را علنی کند، اما برخی عوامل سبب شدند که این قیام محقق نشود.
موانع تحقق قیام در سال ۷۰ هجری و همچنین در زمان امام صادق (علیه‌السلام) شامل «افشای سر»، «بی‌اعتنایی مردم به دین» و «وقوع فاجعه کربلا» بودند. در ادامه همان حدیث که تصریح به وقوع «امر» در سال ۷۰ و سپس در سال ۱۴۰ دارد، دلیل تأخیر آن به «افشای سر» توسط برخی از اصحاب اشاره می‌کند: «پس از آنکه ما شما را از این امر آگاه کردیم، شما آن را فاش کردید و پرده از راز برداشتید.خداوند برای آن وقت بعد از این، زمانی مقرر نکرد و هر چه را که بخواهد محو می‌کند و ثابت می‌سازد و اصل کتاب نزد اوست.»
این بخش از روایت نشان می‌دهد که خواص و اصحاب سر نقش تعیین‌کننده‌ای در مسیر تاریخ دارند و اگر آن‌ها مراقب نباشند، مسیر تاریخ تغییر می‌کند. همانطور که در زمان امام صادق (علیه‌السلام) این امر رخ داد: «شما راز را فاش کردید و خدا آن را به تأخیر انداخت. اگر شیعیان از افشای این امر خودداری کرده بودند، شاید همان زمان قیام می‌شد و تاریخ مسیر دیگری می‌افتاد. گاهی تأخیر در انجام تکلیف، تأثیرات تاریخی زیادی دارد و می‌تواند مسیر بشر را تغییر دهد.»
انتهای پیام/
