هم اکنون عضو شبکه تلگرام رجانیوز شوید
سه شنبه 19 فروردين 1404 15:41 ساعت
شناسه خبر : 384153
دور جدید مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و آمریکا از روز شنبه در عمان با حضور عباس عراقچی و استیو ویتکاف برگزار خواهد شد.
گروه سیاست - رجانیوز: دور جدید مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و آمریکا از روز شنبه در عمان با حضور عباس عراقچی و استیو ویتکاف برگزار خواهد شد.
از سال ۱۴۰۰ تا کنون این چهارمین دور از گفتگوهای غیرمستقیم ایران و آمریکا است که اولین دور آن را عباس عراقچی در وین آغاز کرد، سپس علی باقری در وین و مسقط آن را ادامه داد و اکنون دوباره این روند آغاز می‌شود. شاید مروری بر آخرین دور مذاکرات غیرمستقیم عراقچی با طرف آمریکایی در وین بتواند برآورد روشن‌تری از آن چه هفته آینده در عمان رخ می‌دهد ایجاد کند.
کاظم غریب‌آبادی، سفیر ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و عضو تیم مذاکره‌کننده دولت روحانی که در مذاکرات وین ۱ تا ۶ حضور داشته، مطالبات دولت بایدن از ایران را اینطور روایت می‌کند:
آمریکایی‌ها ادعا می‌کنند که آماده‌اند به تعهدات خود تحت تفاهم هسته‌ای برگردند و تحریم‌های مغایر با آن را بردارند، امّا رفتار آنان در مذاکرات این را ثابت نمی‌کند. مصادیق مختلفی در این‌باره قابل بررسی هست:
۱. کل تفاهم را به پذیرش بندی در خصوص انجام گفت‌وگوهای آتی در مورد مسائل منطقه‌ای گره زدند که کاملاً با موضوع مذاکرات غیرمرتبط و مضر است. رفع برخی تحریم‌ها و همچنین خروج نام سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از فهرست گروه‌های تروریستی را مستقیماً به پذیرش این بند منوط کردند.
۲. حاضر به لغو دستور اجرایی تحریم تسلیحات متعارف نشدند که کاملاً با قطعنامه‌ی ۲۲۳۱ شورای امنیت و برجام در تناقض آشکار است و به‌نوعی مغایر ادعای آمریکا به برگشت تعهدات برجامی است.
۳. حاضر به برداشتن تحریم‌ها علیه بیش از ۵۰۰ نفر از اشخاص حقیقی و حقوقی -که توسط دولت ترامپ به بهانه‌ی غیرهسته‌ای تحت تحریم قرار گرفتند- و همچنین لغو قانون تحریمی کاتسا نشدند، درحالی که تمامی اقدامات ترامپ از جمله توسل به بهانه‌های غیرهسته‌ای برای اعمال تحریم با هدف تخریب کامل تفاهم هسته‌ای صورت گرفته بود. از سوی دیگر، این نشان‌دهنده‌ی عزم جدی دولت جدید آمریکا در استفاده از کارت‌های ایجادشده در دولت قبلی و همچنین پیگیری سیاست فشار حداکثری علیه ایران است.
۴. حاضر به ارائه‌ی تضمین در مورد عدم تکرار رفتارهای مشابه دولت قبل در قبال تفاهم هسته‌ای نشدند؛ حتی حاضر نشدند دوره‌ی زمانی معقولی را هم برای تداوم کار شرکت‌هایی که با ایران وارد تجارت و کار اقتصادی می‌شوند، در نظر بگیرند که تا در صورت بروز هر مشکلی برای تفاهم احتمالی کار خود را بدون دغدغه از تحریم‌های فراسرزمینی آمریکایی به پایان برسانند.
۵. حاضر به بحث درباره‌ی خسارات وارده به ایران در اثر خروج یک‌جانبه و غیرقانونی از تفاهم هسته‌ای نشدند.
۶. درباره‌ی فعالیت‌ها و تعهدات هسته‌ای ایران زیاده‌خواهی‌هایی را مطرح کردند که حتی فراتر از متن برجام است. البته همگی از سوی ایران رد شد، ولی این حاکی از کارشکنی و روحیه‌ی عناد آنان دارد. در این قضیه، طرف‌های غربی نیز از موضع مشابهی برخوردار بودند.
۷. در مورد راستی‌آزمایی با وجود اینکه در مدل اوّلیه‌ی برجام ایران ابتدا برای چندین ماه تعهدات هسته‌ای خود را انجام داد که مورد راستی‌آزمایی آژانس نیز قرار گرفت و سپس سایر طرف‌ها با اجرای تعهدات رفع تحریمی خود پرداختند، امّا در سری جدید گفت‌وگوها آمریکایی‌ها حاضر نشدند این واقعیت مهم را بپذیرند که تمامی مشکلات موجود ناشی از رفتارهای خصمانه و مخرب آن‌هاست و ابتدا آن‌ها باید تمامی تعهدات خود را انجام بدهند و تنها پس از راستی‌آزمایی در زمانی معقول، ایران به اجرای تعهدات خود خواهد پرداخت. مدل آمریکا برای انجام تعهدات اصولی و راستی‌آزمایی در دو روز صرفاً یک مدل تشریفاتی و خالی از فایده‌ی عملی است.
این اظهارات عضو تیم مذاکره‌کننده در حالی بیان شده که در همان روزها و پس از آن، حسن روحانی، جواد ظریف و سایر مقامات دولت وقت بارها از آماده بودن توافق احیای برجام در سال ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ سخن می‌گفتند.
از سوی دیگر با گذشت چهار سال از آخرین دور مذاکرات عراقچی و تشدید زیاده‌خواهی آمریکا و شرایط جدید منطقه، به روشنی می‌توان دریافت که سطح مطالبات و خواسته‌های آمریکا نسبت به سال ۱۴۰۰ چه میزان افزایش خواهد داشت و مذاکره‌کنندگانی که همواره مواضع دولت‌های دموکرات از جمله اوباما و بایدن را نرم‌تر از مواضع دولت‌های جمهوری‌خواه و به ویژه ترامپ می‌دانستند، احتمالا باید خود را برای مطالباتی به شدت سطح بالا در هفته آینده آماده کرده باشند.
در نهایت، به نظر می‌رسد با وجود افزایش قطعی فشارهای آمریکا در گفتگوها در دولت ترامپ و شرایط جدید منطقه، این گفتگوها نیز نتیجه‌ای متفاوت از دوره‌های قبلی مذاکرات نخواهد داشت.
