ضرورت‌های تشکیل استان «کرمان جنوبی»

استان کرمان با مساحت ۱۸۰,۸۳۶ کیلومتر مربع پهناورترین استان کشور است که همین وسعت زیاد این استان را با مسائلی مانند پراکندگی جغرافیایی مراکز شهری و خدمات‌رسانی، کمبودها و نواقص سیستم‌های مواصلاتی، تنوع فرهنگی و قومی، اقلیم‌های متنوع گرمسیری و سردسیری مواجه کرده است.

 

 جنوب کرمان متشکل از هفت شهرستان و جمعیتی حدود یک میلیون نفر از ۱۴ استان کشور وسیع‌تر و از ۹ استان کشور پرجمعیت‌تر است.

 

پیشینه تقسیم استان کرمان به دو استان شمالی و جنوبی به بیش از ۸۰ سال پیش می‌رسد و سال‌هاست که درباره آن صحبت شده است. از مردم کوچه و بازار گرفته تا رسانه‌ها، نمایندگان مجلس، مدیران دولتی و در مواردی وزیران در این باره سخن گفته‌اند اما نظام اداری و تشکیلات رسمی کشور تاکنون در این زمینه وارد مرحله تصمیم‌گیری رسمی نشده و طرح یا لایحه‌ای در این زمینه تدوین نگردیده است. با این حال در تمام این سال‌ها هیچکدام از رؤسای جمهور و یا وزرای کشور در پاسخ به مطالبه استان شدن جنوب کرمان موضع صریحی نداشته‌اند. در سفر ۲۱ مرداد ماه آیت‌الله رئیسی به استان کرمان، رئیس جمهور در جمع اقشار مختلف مردم جنوب کرمان در محل مصلای شهر جیرفت برای اولین بار به صراحت از قرار گرفتن طرح استان شدن جنوب کرمان در دستور کار دولت خبر داد. آیت‌الله رئیسی گفت: موضوع استان شدن جنوب کرمان در دستور کار دولت است و استان جنوبی کرمان حتماً تشکیل خواهد شد. وی افزود: این موضوع بارها مطرح شده اما اجرای آن با تأخیر مواجه بوده و این موضوع با توجه به مطالعات و ظرفیت‌هایی که در جنوب استان وجود دارد حتماً در دستور است.

 

 

تقسیم‌بندی نانوشته

هر چند در حال حاضر استانی به نام «کرمان جنوبی» در تقسیمات کشوری نداریم اما تشکیلات اداری استان کرمان سال‌ها است که این دوگانگی اداری را پذیرفته‌اند. انجام تحولات اداری و سازمانی در جنوب استان کرمان به مرکزیت جیرفت و تشکیل ادارات کل مستقل از جمله اداره کل فرهنگ و ارشاد، صنعت، معدن و تجارت، راه و شهرسازی، جهاد کشاورزی، منابع طبیعی، تعاون روستایی و... همچنین تأسیس دو دانشگاه جیرفت و علوم پزشکی جیرفت بیانگر درک ضرورت‌های تقسیم استان کرمان به دو استان شمالی و جنوبی توسط مسئولان کشور، وزارتخانه‌های مربوطه و اهتمام مسئولان استانی و محلی است.

 

 

پیامد این تحولات و اقدامات، شکل‌گیری هویت و موجودیت مستقلی برای منطقه جنوب کرمان متشکل از هفت شهرستان (جیرفت، کهنوج، منوجان، عنبر آباد، قلعه گنج، رودبارجنوب و فاریاب) و با جمعیتی حدود یک میلیون نفر است که در تحلیل‌های فنی کارشناسان، خبررسانی رسانه‌ها و توضیحات و صحبت‌های مسئولان استانی این هویت جنوب کرمان بخوبی آشکار و عیان است. امروز جنوب کرمان و مدیریت آن در اکثر حوزه‌ها مستقل از شمال استان است. این وضعیت در سطح کشور یگانه و منحصر به فرد است که در یک استان دو موجودیت اداری حاکم و فعال باشند. استاندار کرمان امروز استاندار دو استان در قالب یک استانداری است.

 

 

توسعه نامتوازن بین مناطق شمال و جنوب کرمان از بین می‌رود

«ذبیح الله اعظمی» نماینده مردم جیرفت و عنبرآباد در مجلس شورای اسلامی که در سال‌های اخیر پیگیر اجرای این موضوع بوده هدف اصلی تشکیل استان کرمان جنوبی را رفع محرومیت و شکوفایی این منطقه دانست و به «ایران» گفت: هر چند تشکیل استان کرمان جنوبی در دولت‌های مختلف مورد پیگیری بوده اما این بار دولت تأکید جدی بر تشکیل این استان دارد. مشکلات این منطقه بار‌ها مورد بررسی قرار گرفته و ما در تلاش هستیم با تشکیل این استان سبب توزیع متوازن ثروت در تمام نقاط استان شده و فاصله توسعه یافتگی جنوب و شمال کرمان را به حداقل برسانیم.

وی با اشاره به اینکه موضوع تشکیل این استان از سال ۱۳۳۸ همواره مطرح بوده است، افزود: کرمان با ۱۱ درصد وسعت کشور به‌عنوان پهناورترین استان شناخته می‌شود.همین گستردگی سبب شده فاصله بین شمالی‌ترین تا جنوبی‌ترین نقطه استان بیش از ۸۰۰ کیلومتر باشد. این مسافت زیاد با شهرستان‌های مختلف بویژه جنوب یا مرکز استان سبب از دست رفتن حقوق شهروندان مناطق دوردست شده است. مردم این شهرها به علت دوری ازمرکز استان همواره با مشکلاتی همچون صرف وقت، هزینه مالی و تلفات جاده‌ای (تصادفات) برای مراجعه به مرکز استان مواجه بوده‌اند و همین امر یکی از دلایل مهم فقر و ازجمله عوامل بروز توسعه نامتوازن بین مناطق شمال و جنوب کرمان است.

این نماینده مجلس ادامه داد: فاصله زیاد بین شهرها سبب شده مسئولان فرصت کافی برای سرکشی به همه شهرستان‌ها و بررسی امور و نیازهای کل استان را نداشته باشند. همین موضوع سبب محرومیت جنوب استان شده و این منطقه با کمترین زیرساخت نیاز به توجه ویژه دارد. از سوی دیگر وسعت زیاد این استان سبب شده با وجود داشتن رتبه اول صادرات غیرنفتی ازنظر فقر در رتبه دوم کشور قرار بگیرد. به همین دلیل ضروری است این استان به ۲ و حتی ۳ استان تقسیم شود.

اعظمی خاطرنشان کرد: جنوب استان کرمان با ۷ شهرستان جیرفت، عنبرآباد، کهنوج، رودبارجنوب، قلعه گنج، منوجان و فاریاب دارای گویش، فرهنگ، منبع درآمد و اقتصاد مشترک، سالانه پنج میلیون تن انواع محصولات مختلف کشاورزی را تولید می‌کند که ۷۰ درصد تولید استان و ۴ درصد از کل تولیدات کشاورزی کشور را تشکیل می‌دهد.

نماینده مردم جیرفت و عنبرآباد در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه یکی از دیگر ظرفیت‌های استقلال جنوب کرمان استقرار ادارات کل در این منطقه است، گفت: در ادوار گذشته تعداد زیادی از دستگاه‌های دولتی در قالب ادارات کل به‌صورت مستقل از مرکز استان با مرکزیت جیرفت در جنوب کرمان ایجاد شده‌اند. به همین خاطر شرایط لازم برای استقلال [اداری] جنوب استان فراهم‌ است.

این نماینده مردم، سفر رئیس‌جمهور به استان را سر منشأ برکات بسیاری دانست و افزود: با توجه به تأکید دولت امیدواریم کمیسیون‌های مجلس شورای اسلامی با نظر مثبت این طرح را بررسی و تأیید نهایی کرده و در ادامه وزارت کشور نیز آن را اجرایی کند. در واقع اعلام تشکیل استان کرمان جنوبی توسط رئیس جمهور و بهره‌برداری طرح‌های متعدد در این سفر گامی در پاسخگویی به بخشی از نیازها، مطالبات و مشکلات مردم این خطه محروم است و مردم هم قدردان ریاست جمهوری هستند.

 

 

لایحه استقلال جنوب کرمان با قید فوریت عملیاتی شود

«حجــت‌الاســـلام والمســـلمین میثم تارم» امام جمعه جیرفت و رئیس شورای فرهنگ عمومی جنوب کرمان هم در این زمینه اظهار داشت: با تأسیس استانی مستقل در این منطقه با توجه به وجود ادارات کل و استقرار مجموعه استانداری بازدهی نیرو‌های انسانی افزایش خواهد یافت و این بعد فاصله کنونی تا مرکز استان حذف خواهد شد.

وی ادامه داد: به گفته یکی‌ از نمایندگان استان کرمان حق شهرستان جیرفت این بود که ۳۰ سال پیش مستقل شود. اما اکنون با عنایت ویژه دولت سیزدهم این امر در حال تحقق است و خبر استان شدن جنوب کرمان توسط رئیس جمهور بهترین هدیه این سفر به مردم استان بود.

حجت‌الاسلام تارم با اشاره به علاقه سردار دلها به مردم این منطقه افزود: علاقه شهید سلیمانی به مردم جنوب کرمان هم برگرفته از رشادت‌‌های فرزندان این مرز و بوم در هشت سال جنگ تحمیلی بود که از خودشان نشان دادند. لیاقت، مدیریت و ایثار و فداکاری این نیروی انسانی سالم برگرفته از عمق ارادت دوسویه است.

امام جمعه جیرفت ضمن تقدیر از هیأت دولت تصریح کرد: از رئیس‌جمهور که آرزوی دیرینه مردم این منطقه را پیگیری کردند و با عمل‌ به توصیه سردار دلها، قلب مردم و خانواده‌های شهدا و ایثارگران را شاد کردند، سپاسگزارم.

رئیس شورای فرهنگ عمومی جنوب کرمان با تأکید بر اینکه بزودی ۲ شهرستان دیگر به منطقه هفت گنج جنوبی اضافه خواهد شد، ادامه داد: این منطقه در کنار دیگر پتانسیل‌های ارزشمند و قابل دفاع در سطح ملی از هر جهت شایستگی پیشرفت بیش از این را دارد و در آینده‌ای نزدیک به مدد نیروهای انسانی توانمند و استفاده از ظرفیت فراوان منطقه شاهد پیشرفت این منطقه خواهیم بود.

حجت الاسلام تارم خاطرنشان کرد: از دولت انتظار داریم هر چه سریع‌تر لایحه را به مجلس شورای اسلامی ارسال کنند و از مجلس انقلابی هم درخواست داریم در قید فوریت، لایحه دولت استقلال جنوب کرمان را در دستور کار قرار دهد.

 

منبع: ایران