چرا کلاه سبزهای ارتش در سوریه شهید دادند؟

فردا در گزارشی نوشت: خبر شهادت اولین نیروی کلاه سبز ارتش ایران در سوریه و سه تکاور مدافع حرم دیگر که با فاصله کمی از آن به ایران رسید قدری ناباورانه بود. هرچند میدان جنگ قواعد خود را دارد اما چنین اتفاقی در مورد ورزیده ترین نیروهای پرآوازه ارتش که نام چند افسر ارشد نیز در میان آنها وجود داشت قدری مبهم به نظر می رسید. خبر در رسانه ها انعکاس یافت و تصویر این شهدای پر افتخار همراه با یک سوال، در شبکه های اجتماعی دست به دست می شد: چطور با این سرعت اولین نیروها شهید شدند؟

عده ای گفتند کلاه سبزهای افسانه ای ایران در جریان یک کمین غافلگیرانه به شهادت رسیده اند. برخی شدت گرفتن درگیری ها و نبرد در یک محیط نا آشنا را دلیل اصلی آن عنوان کردند. با توجه به تجربه های قبلی برخی پرسیدند آیا کار تک تیر اندازهای معارض است؟ یا اینکه این نیروها در جریان یک حمله مورد حمایت کافی قرار نگرفته اند و در میدان تنها مانده اند؟ همه اینها گمانه زنی هایی بود که همراه با این اتفاق آغاز شده بود؛ اما ماجرای شهادت همزمان این چهار نفر با همه گمانه زنی ها فاصله بسیار داشت. واقعیتی از جنس حماسه که امیرپوردستان در معراج شهدای تهران جزئیات آن را تشریح کرد.

نیروهای ویژه هوابرد

«نوهد» مخفف عبارت «نیروی ویژه هوابرد» است که نیروهای آن به «اشباح قدرتمند» هم مشهور هستند. روی ساختمان مرکزی مقر اصلی آنها در کنار آرم ویژه این یگان کوماندویی جمله ای نوشته شده که هر بیننده ای آن را به خاطر خواهد سپرد: «آشیانه عقاب های آسمان».

تیپ مستقل 65 نوهد پرآوازه ای در نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران است که در زمره 5 نیروی ویژه برتر دنیا قرار دارد. شکل گیری این تیپ به اوایل سال 1332 برمی‌گردد که 10 نفر از پرسنل نظامی وقت نیروی هوایی و زمینی ارتش، بعد از اعزام به فرانسه اولین یگان چتربازی در ایران را تشکیل دادند این واحد در سال 1338 به گردان چتربازی ارتقاء یافت.

در سال 1349، نام این تیپ به تیپ 23 نیروهای ویژه هوابرد تغییر کرد. در دهه 50 به دلیل نیاز موجود، دو یگان دیگر به نام‌های «رهایی گروگان» و گروهان «عملیات روانی» نیز به ساختار تیپ 23 اضافه شد و این تیپ متشکل شد از 3 یگان «رهایی گروگان»، «جنگ‌های نامنظم» و «عملیات روانی و یگان پشتیبانی».

در اوایل دهه 60 نیز در زمانی که جنگ تحمیلی ادامه یافت، تیپ نیرومخصوص‌های ارتش با حضور سربازان وظیفه در آن، به لشکر 23 تکاور تبدیل شد. در سال 1370، با نظر فرمانده کل قوا تیپ 65 نوهد با سه گردان متشکل از یگان رهایی گروگان، عملیات روانی و پشتیبانی به علاوه آموزشگاه جنگ‌های نامنظم و فاوا، مجدداً به صورت مستقل درآمد و از لشکر 23 منفک شد.

مستشارهای کلاه سبز

تقریبا یک هفته پیش که در تنکی اخبار پایان نوروز 95، اعزام تعدادی از نیروهای تیپ 65 نوهد به سوریه در قالب حضور مستشاری به یکی از پربازدید ترین اخبار خبرگزاری های ایران بدل شد و به رسانه خارجی نیز راه پیدا کرد. هرچند رسمیت حضور مستشاری نیروهای نظامی ایران در قالب نیروهای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی سابقه ای چند ساله دارد اما این حرکت پیام های مشخصی در خصوص حضور جدی ایران در میدان های درگیری با تروریست های تکفیری داعش و النصره با خود به همراه داشت که می گفت ایران جدی تر گذشته در میدان سوریه حاضر است و قصد کوتاه آمدن ندارد.

روز 16 فروردین 95 امیر علی آراسته معاون هماهنگ‌کنندۀ نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران در این خصوص به تسنیم گفت: «ما از تیپ 65 و هم یگان‌های دیگر به عنوان مستشار به سوریه نیرو اعزام می‌کنیم. این اعزام مختص تیپ 65 تکاوری نیست و مستشاران تیپ 65 الان در آن‌جا حضور دارند.» چند روز بعد  سردار سید مسعود جزایری معاون ستاد کل نیروهای مسلح نیز در پاسخ به سوالی این خصوص گفت: «بخش‌های مختلفی از نیروهای مسلح حضور مستشاری در منطقه دارند و این موضوع جدیدی نیست.«

مشخص بود که حضور نیروهای ویژه تکاور در مناطق درگیری سوره با جغرافیای خاص طبیعی و جنگ شهری، علاوه بر کارآزمودگی بیشتر و ارتقای تجربه جنگی این نیروها، برتری نظامی در مقابل تروریست ها را افزایش خواهد داد و چنین هم شد.

شهادت چهار افسر تکاور

درست یک هفته بعد از این تصویر شهید «ستوان دوم محسن قیطاسلو» به عنوان اولین شهید کلاه سبز ارتش در سوریه منتشر شد. ستوان دوم «شهید مجتبی یداللهی منفرد» کلاه سبز دیگری بود که به قافله شهدای مدافع حرم پیوست. سروان «شهید مرتضی زرهرند» از تکاوران تیپ 258 شهید پژوهنده شاهرود و سرهنگ «شهید مجتبی ذوالفقار نسب» فرمانده رکن دوم تیپ ۴۵ تکاور شوشتر نیر شهدای دیگر ارتش ایران در سوریه بودند.

بعد از ظهر سه شنبه 24 فروردین 95 در حاشیه مراسم وداع با پیکر این شهدای تکاور نیروی زمینی، امیر سرتیپ پوردستان ماجرای شهادت آنها را شرح داد. ماجرایی که شرح یک ایستادگی مردانه در برابر حمله گسترده تروریستها در جبهه حلب سوریه است. مقاومتی که درکنار دیگر رزمندگان موجب شد، حمله گسترده تروریستها ناکام بماند و آنها به عقب رانده شوند. امیر پوردستان در این خصوص گفت: «در عملیاتی که چند هزار نفر از نیروهای جبهه النصره و تکفیری‌ها حمله وسیعی و گسترده‌ای را به جنوب حلب انجام داده بودند، تعداد 4 نفر از عزیزان نیروهای زمینی به شهادت رسیدند. در این درگیری، تعدادی از تانک‌ها و نفربرهای گروهک تروریستی النصره منهدم شد و تروریست‌ها 200 نفر کشته دادند.»

اطلاع ارتش روسیه

مرور اظهارات ژنرال سرگئی رودسکوی، رئیس اداره عملیات ستاد کل ارتش روسیه موید همین مطلب است. چراکه وی چند روز پیش گفته بود: «بنا بر اطلاعات ما حدود 8 هزار عضو جبهه النصره در جنوب غرب حلب مستقر شده‌اند و حدود هزار و 500 نفر دیگر هم در شمال این شهر موضع گرفته‌اند. مشخص است که [تروریست‌‌های النصره] حمله بزرگی را برای قطع کردن مسیر بین حلب و دمشق طرح ریزی کرده‌اند.» و این همان حمله ای بود که با رشادت مدافعین شکست خورد اما طی آن چهار ستاره دیگر به آسمان پر ستاره شهدای ارتش جمهوری اسلامی ایران پیوستند.

از سلاح‌های هوشمند تا مدرسه تک تیراندازی

امیر پوردستان در جمع خبرنگاران موارد دیگری نیز در مورد فعالیت های ارتش در خصوص جنگ های نیابتی و درگیری های منطقه اعلام کرد: «داعش را در حد و اندازه‌ای نمی‌بینیم که یک یگان نظامی را وارد کنیم ... در ماموریت مستشاری سوریه تعدادی از کارکنان نیروی زمینی (نزاجا) حضور داشتند که به حمدالله با قوت و استحکام در کنار نیروی قدس و سایر کسانی که در جبهه انجام وظیفه می‌کنند، حضور مومنانه‌ای داریم.»

وی پس از نسشت خود در گفتگو با نسیم آنلاین نیز گفت: «در کنار طراحی و تهیه مهمات و سلاح‌های خاص این نوع جنگ‌ها، نیروی زمینی ارتش اقدام به تشکیل و تأسیس مدرسه تک تیراندازی و تربیت نیروهای واکنش سریع در جنگ‌های نوین منطقه‌ای مبادرت ورزید و در مدت زمان معین تعداد مشخصی نیرو را برای تربیت در این مدارس جذب و به کار گیری می‌کند. کلیه اقدامات مذکور در راستای تامین امنیت در شرایطی از حالت بالقوه به بالفعل رسیده است که فضای حاکم بر ما فضای تحریم است.»

وی در پایان با بیان اینکه در فضای موجود باید از درون بجوشیم و توان بالقوه را بالفعل کنیم گفت: «در این راستا از جمله فعالیت‌های مهم تهیه مهمات هوشمند و پرتابی آن هم به شکل صد در صد بومی و به کارگیری آن در کلیه یگان‌های ارتش جمهوری اسلامی ایران است.»