هم اکنون عضو شبکه تلگرام رجانیوز شوید
سه شنبه 4 دى 1403 14:37 ساعت
شناسه خبر : 383334
محمدرضا طاهری
یک شوخی فلج کننده
شاید باور نکنید، اما افرادی هستند که عملاً اتکا به ظرفیت های مردمی را شوخی می دانند. اما در حقیقت چنین دیدگاهی یک شوخی است، آنهم از نوع فلج کننده. آقای جهانگیری، معاون اول دولت روحانی، طی مصاحبه ای بیان داشته است که این برنامه‌های توسعه شوخی است.
گروه سیاست-رجانیوز: دکتر محمدرضا طاهری در یادداشتی در روزنامه عصر ایرانیان نوشت: شاید باور نکنید، اما افرادی هستند که عملاً اتکا به ظرفیت های مردمی را شوخی می دانند. اما در حقیقت چنین دیدگاهی یک شوخی است، آنهم از نوع فلج کننده. آقای جهانگیری، معاون اول دولت روحانی، طی مصاحبه ای بیان داشته است که این برنامه‌های توسعه شوخی است.
اولین سازوکار رشد ۸ درصد این است که ۲۰۰ میلیارد دلار پول برای سرمایه‌گذاری داشته باشید. وی همچنین معتقد است از آنجا که جلیلی تا به حال یک کارخانه نساخته است، نمی تواند از رشد 8 درصد سخن بگوید.
مشکل در شخص آقای جهانگیری نیست، مشکل در گفتمانی است که وی نمایندگی می کند و سال هاست که بر مملکت حاکم است. از قضا در همین روزها آقای مصباحی نیز خبر داد که مردم 70 میلیارد دلار ارز و طلا ذخیره دارند. اما اساسا بحث عدد و رقم مطرح نیست.
اختلاف در امکان و عدم امکان رشد 8 درصدی، یک اختلاف گفتمانی است. گفتمان فن سالارانه آقای جهانگیری پر است از ایرادات نرم افزاری. یکی از مهمترین آنها ناتوانی در بکارگیری ظرفیت های مردمی است. حتی اگر فرض شود که وجود تحریم ها می تواند مانعی در سرمایه گذاری خارجی ایجاد کند، چرا سرمایه های داخلی مورد غفلت گفتمانی قرار می گیرد؟ کمک های میلیاردی مردم به غزه و لبنان در همین روزهای سخت، نمونه روشنی از بسیج ظرفیت های مردمی برای کمک به دیگر کشورها است،
چرا از چنین ظرفیت هایی برای حل مشکلات کشور خودمان ایران استفاده نمی شود؟ پاسخ در همان ایراد نرم افزاری گفتمان فن سالارانه است. فن سالاری اساسا مردم را به رسمیت نمی شناسد تا بتواند از توانمندی های آن بهره مند شود. فن سالاری در ذات خود یک گفتمان استبدادی است و در واقع آنچه به شوخی می گیرد جمهوریت است نه برنامه های توسعه. مبنای انسان شناختی گفتمان فن سالاری، فردگرایی نفع محور است در برابر مردم گرایی فضیلت محور که گفتمان عدالت بر آن تکیه دارد.
در بیانات روز یکشنبه رهبر انقلاب به دو راهبرد آمریکایی استبداد و هرج و مرج اشاره شد. استبداد و هرج و مرج در واقع دو روی یک سکه و هر دو دشمن جمهوریت هستند. استبداد به بیگانه تکیه دارد و نگاهش به بیرون است. در وضعیت هرج و مرج نیز اساسا جامعه ای وجود ندارد که بتوان بر ظرفیت های آن تکیه کرد. از اینروست که هم استبداد به هرج و مرج می انجامد و هم هرج و مرج زمینه استبداد را فراهم می کند.
گفتمان فن سالاری نیز با مردم زدایی موجبات استبداد را فراهم می کند. دال مرکزی گفتمان فن سالاری عدد است نه عدالت. از اینروست که گفته می شود اولین سازوکار رشد ۸ درصد این است که ۲۰۰ میلیارد دلار پول برای سرمایه‌گذاری داشته باشید. اما در حقیقت اولین سازوکار رشد هشت درصدی یک اصلاح گفتمانی است که این نگاه مکانیکی را که باید کارخانه را شناخت تا رشد هشت درصدی را فهم کرد، کنار گذاشته و به این بینش ملتزم شود که اولین سازوکار رشد هشت درصدی شناخت مردم و باور به ظرفیت های مردمی است.
گفتمان عدالت محور معتقد است که بنا بر فرمان الهی عدالت با مشارکت مردم محقق می شود. و از آنجا که فرامین الهی منطبق با فطرت انسانی است، انسان ها فطرتا به فضیلت اجتماعی عدالت تمایل دارند و موجوداتی نیستند که صرفاً به دنبال نفع شخصی خود باشند.
فردگرایی نفع انگار که مبنای انسان شناختی گفتمان فن سالاری و اقتصاد لیبرالی است و متاسفانه در رویکردهای فرهنگی ما نیز نفوذ کرده است، یکی از مهمترین دلایل کاهش اعتماد عمومی به دولت است که در نرخ پایین مشارکت انتخاباتی نیز بروز یافته است. گفتمان فن سالار گرفتار تحلیل های فلج کننده است و اساسا نمی تواند حرکت های عظیم مردمی را درک کند تا بتواند برای آن برنامه ای داشته باشد.
مادامیکه این گفتمان حاکم باشد، فاصله میان دولت و مردم روز به روز افزایش می یابد، اعتماد عمومی کاهش می یابد و اتکای دولت به خارج بیشتر می شود و مشروعیت آن کمتر. این مسیر یا به استبداد می رسد یا هرج و مرج که فرجام نهایی آن سلطه خارجی است. تنها راه نجات، حرکت به سوی گفتمان عدالت محور است که نه تنها رشد اقتصادی هشت درصد را تضمین می کند، که رشد همه جانبه اجتماعی سیاسی، و فرهنگی را محقق خواهد ساخت.
انتهای پیام/
