هم اکنون عضو شبکه تلگرام رجانیوز شوید
صنعت پتروشیمی، زیرمجموعه صنایع شیمیایی است که از مواد خام حاصل از نفت یا گاز طبیعی، فرآورده های شیمیایی را تولید میکند. بعضی از ترکیبات شیمیایی وجود دارند که از سوخت های فسیلی دیگر مثل ذغال سنگ و یا از منابع تجدید پذیر مثل ذرت، نیشکر و یا میوه خرما ساخته شده اند. در یک تعریف کلی میتوان گفت مواد پتروشیمی بخشی از محصولات شیمیایی هستند که با تغییر شکل و طی یک فعل و انفعالاتی از هیدروکربورهای نفت یا گاز طبیعی با سایر مواد تولید میشوند. واژه پتروشیمی از دو کلمه ی پترول و شیمی ساخته شده است که به معنای مواد شیمیاییِ ساخته شده از نفت است.
جهت خرید و یا مشاهده لیست قیمت مواد پتروشیمی، سایت ایران کایسا را با خیال راحت انتخاب کنید.
به طور کلی پلیمرهای مهندسی به خاطر کاربردهای فوق العاده اش نسبت به بقیه پلیمرها دارای قیمت بالاتری است و دارای ارزش افزوده بیشتری است. قیمت روز مواد پتروشیمی در بازار امروز و در بورس براساس بازار مصرفی، تنوع و پیچیدگی های فرآورده های تولیدی تعیین می شود. در ادامه عوامل موثر بر لیست قیمت مواد پتروشیمی های ایران را برای شما آورده ایم.
تاریخچه صنعت پتروشیمی
حدود چهارهزار و پانصد سال پیش در سرزمین میان رودان، اقوام متمدن دوران باستان با برخی مواد نفتی آشنا بودند. آنها از قیر بعنوان ماده غیرقابل نفوذ استفاده میکنند. رومی ها و یونانی ها از مواد قیزی برای غیرقابل نفوذ کردن بدنه ی کشتی هایشان بهره میبردند. در آن زمان، از مواد نفتی برای روشنایی و گرم کردن نیز استفاده میشد.
در اواسط قرن نوزدهم با پیشرفت در زمینه حفاری و پالایش نفت جهش چشمگیری رخ داد. امروزه صنایع پتروشیمی عهده دار نقش بسیار مهم و حیاتی در رفع نیاز مردم و جامعه است.
کاربرد مواد پتروشیمی
در اوایل قرن بیستم نفت خام و گاز طبیعی جایگاه ویژه ای، برای مواد اولیه در ساخت بسیاری از نیازهای انسان، پیدا کردند. قبل از آن نفت نقش آنچنانی در زندگی انسان ها نداشت. امروزه فرآورده های نفتی کاربردهای مهمی در جامعه دارند. بعنوان مثال، در ساخت بسیاری از قطعات مورد نیاز وسائل نقلیه نقشی اساسی دارند؛ علاوه بر اینکه این فرآورده ها سالیان سال است که سوخت همین وسایل را تامین میکنند. در حال حاضر با استفاده از صنایع پتروشیمی محصولات مفیدی از جمله پلاستیک، لاستیک مصنوعی، چسب، حلال، کود، دارو، مواد افزودنی و مواد منفجره تولید میشوند.
صنعت پتروشیمی در:
- رنگ ها
- اتومبیل
- تولید کاغذ
- بسته بندی
- ساخت لوله
- فلزات اولیه
- پالایش نفت
- لوازم الکتریکی
- کالاهای خانگی
- تجهیزات پزشکی
- مواد پاک کننده
- مصالح ساختمانی
- پوشاک و منسوجات
- مواد اولیه ی داروها حتی آنتی بیوتیک ها
- ساخت بسیاری از قطعات در محصولات کشاورزی و صنایع خدماتی
- ساخت قطعات داخلی موشک های هدایت کننده، فضانوردها و ماهواره ها و تامین سوخت آنها نقش ارزنده ای دارد.
علاوه بر اینها پلیمر و پلاستیک، پلی اتیلن، پلی پروپیلن، پلی وینیل کلراید، پلی اتیلن ترفتالات، پلی استایرن و پلی کربنات از جمله تولیداتی هستند که از مواد پتروشیمی ساخته شده اند.
کاربرد محصولات پتروشیمی
از لباسی که میپوشیم گرفته تا مصالحی که در ساخت منزمان بکار گرفته شده، بسته بندی های مختلف در مواد غذایی و نوشیدنی ها، مواد شیمیایی و پلاستیک ها، لوازم خانگی و تجهیزات الکترونیکی و هزاران هزار وسایلی که روزانه با آن سروکار داریم از جمله تولیدات صنعت پتروشیمی هستند.
با ما همراه باشید تا نقش مواد پتروشیمی در صنایع و وسایل مختلف دقیق تر بررسی کنیم.
محصولات خانگی
در بسیاری از وسایل خانه از الیاف، پارچه، پلاستیک، لاستیک مصنوعی و ... استفاده شده است که تمامی این مواد از مواد پتروشیمی تولید شده اند. از این محصولات میتوان به فرش، مواد شوینده، لباس، عطر و ... اشاره کرد.
غذایی
در تولید بسیاری از شکلات ها و آب نبات ها از مواد پتروشیمی استفاده میکنند. همچنین برای تولید مواد نگهدارنده که مواد غذایی را در قوطی تازه نگه میدارند، از مواد پتروشیمی استفاده میشود. رنگ خوراکی نیز از این مواد تولید میشود. رنگ خوراکی در محصولات مختلفی از جمله چیپس، غذاهای بسته بندی و کنسروها و ... استفاده میشود.
کشاورزی
گفتیم از مواد پتروشیمی برای تولید ورق های پلاستیکی استفاده میشود. از پلاستیک برای ساخت ریسمان، سیلاژ و لوله های آبیاری استفاده میشود. از مواد پتروشیمی، کود های شیمیایی ( جهت دفع سموم و آفات ) تولید میشود.
پزشکی
مواد پتروشیمی در تجهیزات پزشکی نقش بسیار مهمی دارند.
- از فنل و کومن برای ایجاد ماده پنی سیلین که یک آنتی بیوتیک معروف است که احتمالا شما هم اسم آن را شنیده اید، استفاده میشود.
- از رزینهای پتروشیمی برای تصفیه و ساخت دارو استفاده میشود. این کار باعث افزایش روند تولید و کاهش هزینه ها میشود.
- برای ساخت دستگاه هایی برای پوست و اندام های مصنوعی، از پلاستیک ها و رزین های تولید شده از مواد پتروشیمی استفاده میکنند.
- پلاستیک که از جمله محصولات تولیدی مواد پتروشیمی است، نقشی اساسی در پزشکی دارد. برای تولید تمامی بطری ها، سرنگ های یکبارمصرف و ... از پلاستیک استفاده میشود.
بررسی چند محصول مهم در صنعت پتروشیمی:
- متان : یک نوع گاز گلخانه ای است که میتوان از آن بعنوان سوخت استفاده کرد.
- بنزن : از این ماده در تولید و ساخت انواع دارو، مبلمان، وسایل الکترونیکی و بسته بندی مواد غذایی استفاده میکنند.
- متانول : در عایق بندی حرارتی و مصالح ساختمانی سودمند است.
- بوتادین : در ساخت لاستیک های مصنوعی نقش اساسی دارد.
- اتیلن : در ساخت پلاستیک، شوینده های مختلف، روان کننده های مصنوعی و استایرن ها استفاده میشود.
دسته بندی مواد پتروشیمی:
- محصولات شیمیایی پایه
- انواع کود
- آروماتیک ها
- انواع پلیمر
- انواع سوخت
تقسیم بندی صنایع پتروشیمی
محصولاتی که از مواد پتروشیمی ساخته میشوند را میتوان به طور کلی به 5 دسته تقسیم بندی کرد:
- واحد بالادستی: خوراک واحدهای بنیادی هستند که شامل هیدروکربن های سبک خطی اشباع و غیراشباع موجود در نفت یا گاز میشوند که از پالایشگاه های نفت و گاز به واحدهای بالادستی فرستاده میشوند.
- واحد بنیادی: مانند گوگرد، آمونیاک، بنزین، اتیلن، پروپیلن و ... این دسته از محصولات پایه و اساس بسیاری از محصولات پتروشیمی دیگر هستند.
- واحد میانی: این محصولات از محصولات بنیادی ساخته شده اند و در واقع مواد اولیه ی محصولات نهایی هستند مثل ملامین، پلی کلروروینیل و ...
- واحد نهایی: این محصولات برای تهیه و تولید وسایل و لوازم مورد افراد صنایع و افراد استفاده میشوند. محصولاتی مثل: الیاف مصنوعی، پلاستیک، لاستیک و سایر موارد اشاره شده.
- واحد پایین دستی: وقتی فرآورده های نهایی به این واحد میرسند به محصولات مصرفی مذکور تبدیل میشوند.
نقش پتروشیمی در اقتصاد کشور
تا اینجا از کاربرد مواد پتروشیمی در صنایع و ساخت مواد مخلتف گفتیم. از طرفی به دسته بندی محصولات پتروشیمی اشاره کردیم. واضح است که با این وجود، این مواد نقش بسیار مهمی در اقتصاد کشور دارند. صنعت پتروشیمی از مهم ترین و پرسودترین بخش های اقتصاد کشور است چرا که این مواد و مشتقات آن میتواند درصد زیادی از بودجه کشور را تامین کند.
مواد پتروشیمی از مشتقات نفت است که به دلیل ارزانی و فراوانی، میتوان از آن استفاده های زیادی کرد.
تامین مواد اولیه صنایع مختلف، احداث پالایشگاه های بزرگ و ... تاثیر به سزایی در اشتغال زایی، افزایش ارزش افزوده و پیشرفت اقتصادی در یک کشور دارند.
در بین 71 صنعت اقتصادی یک کشور، صنعت پتروشیمی رتبه ششم را دارد. اگر این صنعت را از صنایع کشور حذف کنیم، اقتصاد کشور حدود 88.3 درصد افت پیدا میکند و این مسئله ضربه بزرگی به تمامی صنایع وابسته به مواد پتروشیمی میزند.
آیا مواد پتروشیمی در بانک های کشور نقش دارند؟
مواد پتروشیمی در صنعت پتروشیمی درآمدی را ایجاد میکنند که این درآمد به بانک ها میرود. بانک با این درآمد و سرمایه، به مردم برای آغاز کسب و کار های جدید و درآمدزایی وام میدهند و این روند باعث پیشرفت اقتصاد کشور، توسعه صنایع و ایجاد مشاغل زیادی میشود.
پتروپالایشگاه
پتروپالایشگاه، نسل جدیدی از پالایشگاه ها هستند که تاکید بسیاری بر یکپارچگی بین مجتمع های پالایش و پتروشیمی دارند. در مجتمع های پتروپالایشگاهی علاوه بر تولید سوخت، محصولات فراورده های ویژه و خوراک مورد نیاز مجتمع های پلیمری و شیمیایی نیز تولید میشود.
در مجتمع های پتروپالایش نفت خام، خوراک بسیاری از واحد های مختلف است که سبب تولید محصولات سوختی و پتروشیمی میشود. این امر باعث شده که مجتمع های پتروپالایش نیازمند بکارگیری واحد های فرآیندی خاصی شوند.
